• † წმიდა ირინეოს ლიონელი (ლუგდუნელი)

წინა <-----     დასაწყისში     ----->შემდეგი

ასე მიმართავს ირინეოსი ფლორინუსს:

”მე გიცნობდით თქვენ, ჯერ კიდევ ბავშვი, მცირე აზიაში პოლიკარპეს ახლოს. თქვენ მაშინ უკვე ღირსშესანიშნავი პირი იყავით საიმპერიო კარზე... მე უკეთ მახსოვს მაშინდელი მოვლენები, ვიდრე ახლადნელი ამბები... შემიძლია ვთქვა, თუ სად ჯდებოდა ნეტარი პოლიკარპე, რომ ექადაგა ჩვენთვის, ანდა როგორ შემოდიოდა და გადიოდა იგი, როგორი იყო წესი მისი ცხოვრებისა, სახე მისი სხეულისა, საუბრები ხალხის წინაშე, ანთუ როგორ მოგვითხრობდა იგი იოანესთან და უფლის სხვა თვითმხილველებთან მის თანამყოფობაზე, როგორ წარმოთქვამდა იგი მათ სიტყვებს, ანდა როგორ გადმოგვცემდა ყველაფერს იმას, რაც მას ესწავლა მათი პირიდან უფლის შესახებ, საუფლო სასწაულთა და სწავლებათა თაობაზე, ან კიდევ როგორ უთანხმებდა პოლიკარპე ყველაფერს მთლიანად საღვთო წერილს, რომელიც ესწავლა მას ცხოვრების სიტყვის თვითმხილველთაგან. იმ დროიდან, უფლისმიერი წყალობით, ხარბად ვისმენდი ამგვარ ამბებს და ვიწერდი მათ არა ქაღალდზე, არამედ ჩემს გულში, რომლებსაც ღვთის მადლით მარადჟამს ერთგულად ვიმეცნებ” (ევსები კესარიელი, საეკლ. ისტ. 5.20,5-7).

აღნიშნული ფრაგმენტი ცხადყოფს, რომ ირინეოსს სწორედ პოლიკარპე სმირნელი აკავშირებდა სამოციქულო ეპოქასთან.

წმ. ირინეოსი 177 (178) წ-ს, როგორც მომავალი მღვდელი ლიონისა, ქალაქის მარტვილთა მიერ იგზავნება რომში პაპ ელევთერიუსთან მონტანიზმის თაობაზე. მარტვილთა მიერ გაგზავნილ ეპისტოლეში პაპის წინაშე ასეთი წარდგინებაა ირინეოსისა: ”ჩვენ ვთხოვეთ ჩვენს ძმასა და თანამდგომს ირინეოსს გადმოგცეთ თქვენ ეს წერილი. გევედრებით, რომ ღირსეულად მიიღოთ იგი (ირინეოსი), რამეთუ ეშურება იგი ქრისტეს აღთქმას... ყოველთა უწინარეს სწორედ მას წარმოგიდგენთ ამ (ლიონის) ეკლესიისათვის მღვდლად” (ევსები კესარიელი, საეკლ. ისტ. 5.4.2).

როდესაც ირინეოსი რომიდან გამოემგზავრა, ლიონის მღვდელი უკვე მოწამეობრივად აღსრულებული იყო. ირინეოსმა შეცვალა იგი. მოგვიანებით, როდესაც პაპმა ვიქტორ I-მა განკვეთა აზიატები პასქალური კონტროვერსიების მიზეზით, ირინეოსმა ეპისტოლეები გაუგზავნა ზოგ ეპისკოპოსს და თვით ვიქტორ I-საც, რომლებსაც სიმშვიდისა და თანხმობისაკენ მოუწოდა. ევსების უწყებით, ირინეოსმა გაამართლა თავისი სახელი, რადგანაც ჭეშმარიტად ”მშვიდობისმყოფელად” (”ეირენოპოიოს”) გამოჩნდა იგი.

აღნიშნული მოვლენის შემდეგ ირინეოსის შესახებ არაფერია ცნობილი. გვიანდელი ცნობით იგი მოწამეობრივად აღესრულა, თუმცა ამის შესახებ რატომღაც არაფერია უწყებული ევსები კესარიელის ”საეკლესიო ისტორიაში”.